„Żywoty zwierząt” J.M. Coetzee

Zastanówmy się uczciwie ilu z nas ludzi próbowało wejść w ciało istoty nieczłowieczej, która czuje i która ma instynkty? Spróbujmy choć na chwilę znaleźć się położeniu gnębionego przez człowieka zwierzęcia, zwizualizować sobie bycie na siłę zapładnianą rok w rok krową, karmiącą przez kratę swoje młode świnią, zabieranym od matki cielęciem, rosnącym w dwa tygodnie kurczakiem, indykiem bez przestrzeni wśród setek innych indyków, duszącą się rybą, lisem obdzieranym z futra albo gorylem za kratami zoo w centrum 2 milionowego miasta. To jest codzienność, którą współtworzymy, to się dzieje w miastach, na przedmieściach, na wsiach.

Co się stało z empatią? Czy potrafimy zajrzeć wgłąb siebie by wydobyć zapomniane na przestrzeni wieków człowieczeństwo? Czy w definicji szeroko rozumianego współczucia i współodczuwania jest miejsce na głęboką relację ludzi ze zwierzętami? J. M. Coetzee, zaangażowany obrońca praw zwierząt i wegetarianin, laureat literackiej Nagrody Nobla niejednokrotnie pokazał, że jest pisarzem o wielkiej empatii i wrażliwości zarówno na krzywdę ludzką jak i zwierząt. W swojej książce „Żywoty Zwierząt” zaprasza nas na przejmujący i odważny wykład wygłaszany przez postać pisarki Elizabeth Costello, którą krytycy uważają za alter ego Coetzee. Wykład jest po części rozprawą filozoficzną, oskarżającą filozofię o schłodzenie naszych serc i brak etycznego spojrzenia na świat zwierząt. Dlaczego nie wchodzimy myślami w żywoty zwierząt? „Cóż jest tak szczególnego w rozpoznawanej przez nas świadomości, że zabicie tego, kto ją posiada, jest zbrodnią, a zabicie zwierzęcia nie podlega karze?” – pyta Costello.

Co czyni nas ludźmi, to podstawowe pytanie, które powinien zadać sobie każdy człowiek. O to apeluje Coetzee.

Kilka fragmentów tej książki poruszyło moje najczulsze struny, bo Coetzee potrafi ubrać w słowa to co ważne w sposób w jaki ja nie potrafię. To co natomiast potrafię i z czym jest mi najlepiej na świecie to od 12 lat być weganką.